در ادامه مسیر گسترش انرژیهای نو و پایداری شبکه برق در مناطق روستایی، رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق (ساتبا) از برنامه توسعه ۱۰۰ تا ۱۵۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در روستاهای کشور تا پایان سال جاری خبر داد.
محسن طرزطلب، معاون وزیر نیرو و رئیس ساتبا، در گفتوگو با خبرنگار مهر اعلام کرد که قیمت جدید خرید تضمینی برق تجدیدپذیر در آبانماه امسال بهصورت رسمی ابلاغ شده و زمینهای مناسب برای جذب سرمایهگذاران و فعالان این حوزه فراهم آورده است.
او توضیح داد: «بر اساس دستورالعمل جدید، تولیدکنندگان برق تجدیدپذیر در روستاها میتوانند از دو مدل اقتصادی متفاوت برای فروش برق استفاده کنند. در مدل نخست، با بهرهمندی از طرح خرید تضمینی برق، سرمایهگذاری اولیه آنها طی سه تا چهار سال بازمیگردد. در این روش، هر کیلووات ساعت برق تولیدی با قیمت حدود ۳,۸۰۰ تومان توسط ساتبا خریداری میشود.»
مدل دوم: فروش برق در بورس انرژی
طرزطلب افزود: «در مدل دوم، فعالان حوزه انرژیهای پاک میتوانند از تابلوی برق سبز بورس انرژی برای عرضه مستقیم برق تولیدی خود بهره بگیرند. در این روش، قیمت فروش هر کیلووات ساعت برق بهمراتب بالاتر بوده و به بیش از ۶,۰۰۰ تومان نیز میرسد.»
به گفته رئیس ساتبا، این روش دوم برای سرمایهگذاران خصوصی جذابتر است، زیرا امکان کسب سود بالاتر و انعطافپذیری در نحوه فروش را فراهم میکند. بر اساس آمارهای رسمی، میانگین قیمت برق تجدیدپذیر در بورس طی ششماهه نخست سال جاری حدود ۶,۶۰۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت بوده است.
هدفگذاری برای پایداری شبکه برق روستاها
طرزطلب تأکید کرد که توسعه نیروگاه تجدیدپذیر در روستاهای کشور تنها یک طرح اقتصادی نیست، بلکه اقدامی استراتژیک برای پایداری شبکه برق کشور، کاهش خاموشیها، اشتغالزایی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی محسوب میشود.
وی افزود: «روستاهای ایران ظرفیت بالایی در زمینه استفاده از منابع تجدیدپذیر دارند. با توجه به تابش مناسب خورشید در اغلب مناطق کشور، احداث نیروگاههای خورشیدی کوچکمقیاس در این مناطق میتواند هم برای ساکنان روستاها سودآور باشد و هم برای شبکه برق کشور ارزشافزوده ایجاد کند.»
نقش دهیاریها و شهرداریها در توسعه نیروگاه تجدیدپذیر در روستاها
رئیس سازمان ساتبا ضمن اشاره به نقش کلیدی نهادهای محلی گفت: «برای تحقق این برنامه ملی، لازم است دهیاریها و شهرداریها با برنامهریزی دقیق و تعیین منابع مالی مشخص در فرآیند توسعه نیروگاههای خورشیدی مشارکت کنند. ساتبا متعهد است در صورت تقاضای دهیاریها، تجهیزات مورد نیاز شامل پنلهای خورشیدی، اینورتر، سازههای نگهدارنده و کابلهای استاندارد را با قیمت مناسب در اختیار آنها قرار دهد.»
به گفته وی، در حال حاضر دهها پروژه نیروگاه خورشیدی کوچک در استانهای مختلف کشور در دست اجراست و بسیاری از آنها بهزودی به مرحله بهرهبرداری خواهند رسید.
پیشنهاد میشه: [درخواست پنل خورشیدی کمیته امداد]
چشمانداز توسعه انرژیهای پاک در ایران
سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق، طی سالهای اخیر تلاش کرده است تا با اجرای طرحهای «سهشنبههای انرژینو»، روند بهرهبرداری از نیروگاههای تجدیدپذیر را تسریع کند. در این طرح، هر هفته یک یا چند پروژه نیروگاه خورشیدی یا بادی در استانهای مختلف کشور به بهرهبرداری میرسد.
استانهایی مانند خراسان رضوی، فارس، کرمان، یزد و اصفهان از پیشگامان اجرای این طرح بودهاند. بسیاری از روستاهای این مناطق اکنون با بهرهگیری از نیروگاههای خورشیدی کوچک، نیاز برقی خود را بهطور مستقل تأمین میکنند و حتی مازاد برق تولیدی را به شبکه سراسری میفروشند.
تأمین مالی و حمایت از سرمایهگذاران
طرزطلب در ادامه گفت: «یکی از چالشهای اصلی فعالان حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، تأمین مالی پروژههاست. ما در تلاش هستیم تا با همکاری وزارت اقتصاد و بانکهای عامل، تسهیلات ویژهای برای نیروگاههای کوچکمقیاس روستایی فراهم کنیم.»
وی افزود: «این تسهیلات شامل وام کمبهره، دوره بازپرداخت طولانی و تضمین خرید برق برای مدت حداقل ۲۰ سال است. این موضوع اطمینان خاطر سرمایهگذاران را افزایش میدهد و موجب میشود مشارکت بخش خصوصی در مناطق کمتر برخوردار نیز افزایش یابد.»
اهمیت پروژه در کاهش آلودگی و توسعه پایدار
کارشناسان حوزه انرژی معتقدند که اجرای این پروژهها تأثیر قابلتوجهی در کاهش آلودگیهای زیستمحیطی و کاهش مصرف سوختهای فسیلی دارد. برآوردها نشان میدهد هر ۱۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر میتواند سالانه بیش از ۱۵۰ هزار تن گاز گلخانهای را از چرخه تولید حذف کند.
همچنین احداث نیروگاههای خورشیدی در مناطق روستایی منجر به اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم برای صدها نفر از ساکنان محلی میشود؛ از مراحل نصب و بهرهبرداری گرفته تا نگهداری و پایش عملکرد سیستمها.
جمعبندی
با توجه به اعلام رسمی رئیس ساتبا، پیشبینی میشود تا پایان سال جاری ظرفیت نیروگاه تجدیدپذیر در روستاهای کشور به بیش از ۱۵۰ مگاوات برسد. این اقدام نهتنها گامی مهم در راستای عدالت انرژی و توسعه پایدار است، بلکه زمینهساز استقلال انرژی روستاهای ایران از شبکه سراسری و ترویج فرهنگ استفاده از انرژیهای پاک خواهد بود.
مجله برق اضطراری معتقد است تداوم چنین برنامههایی، آینده انرژی کشور را در مسیر پایداری، صرفهجویی و حفاظت از محیطزیست قرار میدهد؛ مسیری که بدون شک نقش تعیینکنندهای در تأمین برق مطمئن و پایدار برای نسلهای آینده ایفا خواهد کرد.
